نمیگذارم کسی اعصابم را به هم بریزد

کتاب نمی گذارم کسی اعصابم را به هم بریزد نوشته آلبرت الیس (Albert Ellis) روانشناس برجسته آمریکایی است. آلبرت الیس در ۲۷ سپتامبر ۱۹۱۳ در پیتسبورگ ایالات متحده آمریکا متولد شد و در ۲۴ ژوییه ۲۰۰۷ زمانی که ۹۳ سال داشت، در نیویورگ از دنیا رفت. آلبرت در یک خانواده یهودی متولد شده بود که پدر او بازرگان بود و بیشتر اوقات در سفرهای تجاری به سر می‌برد. آلبرت خود در زندگینامه‌اش می‌گوید که مادرش دچار اختلال دوقطبی (شیدایی) بوده است. آلبرت الیس که از طرفداران فروید بود شروع به تحصیل در رشته روانشناسی کرد. در همان زمان او آزمون‌هایی طراحی می‌کرد که از معروف‌ترین آن می‌توان به آزمون MMPI اشاره کرد. او علاوه‌بر تحصیل در دانشگاه، در دوره‌های آموزشی متعددی نیز مربوط به روانشناسی شرکت می‌کرد. تمرکز اصلی آلبرت در آن زمان بر روی روان تحلیل‌گری بود. اما پس از مدتی از این شاخه فاصله گرفت و خود را به عنوان درمانگر عقلانی معرفی و در همین زمینه شروع به کار کرد.

آلبرت الیس در سال ۱۹۵۵ شیوه رفتار درمانی عقلانی هیجانی (REBT) را پایه‌گذاری کرد و آن را توسعه داد. بر این اساس او معتقد بود مشکلات مراجعین ریشه در فلسفه شخصی آن‌ها دارد که با دردهای هیجانی همراه می‌شود. این روش بر درمان فعال تاکید می‌کند که به واسطه آن عقاید و رفتارهای خودتخریب‌گر در فرد شناسایی شده و نسبت به اصلاح یا تغییر آن‌ها اقدام می‌شود. آلبرت آلیس در سال ۱۹۵۷ شیوه درمانی عقلانی هیجانی را به طور رسمی آغاز کرد، دو سال بعد نخستین کتاب خود را منتشر و سپس در سال ۱۹۵۹ انیستیتو زندگی عقلانی را تاسیس کرد. در تمام طول دوران فعالیت خود، آلبرت موفق به دریافت جوایز متعددی از طرف انجمن‌ها و نهادهای مختلف، از جمله انجمن روانشناسان آمریکا شد.

مطالعه‌ی کتاب نمی‌گذارم کسی اعصابم را به‌هم بریزد برای تمام افرادی که با دایره‌ی وسیعی از دوستان، آشنایان و همکاران در ارتباطند، سودمند است.

در این دنیا چهار احساس ”احمقانه“ وجود دارد. یعنی هر بار كه دچار یكی از این احساسات شوید، نمی‌توانید به‌شكلی مؤثر از عهده‌ی موقعیتی برآیید و به احتمال زیاد خودتان را ناراحت می‌كنید؛ فردی یا موضوعی اعصابتان را به هم می‌ریزد. این احساسات عبارت‌اند از: اضطراب مفرط، خشم/ حالت دفاعی، افسردگی/ كسالت یا احساس گناه. (به‌زودی به شما خواهیم گفت منظورمان از افراطی یعنی چه). اول، اگر خودتان را خیلی مضطرب (یا عصبی، پرتنش، ناراحت، برافروخته، هراسان، بیمناك، نگران، مرعوب و وحشت‌زده) كنید، به گونه‌ای مؤثر آن شخص یا موقعیت را كنترل نخواهید كرد. برای نمونه، ممكن است در یك مصاحبه‌ی شغلی یا هنگام صحبت با رئیسی مرعوب‌كننده، بی‌نهایت عصبی شوید. متوجه شوید كه به دلیل پایان مهلت مقرر در محل كار، یا تصمیم مهمی در زندگی‌تان، یا رفتار اخیر فرزندتان خیلی ناراحت هستید. اگر چنین است، پس كسی یا موضوعی دارد اعصابتان را به هم می‌ریزد.

دوم، اگر خیلی عصبانی (یا تدافعی، خشمگین، آتشی، وقیح، جنجال‌برانگیز، آزرده، ناكام) هستید، این احتمال نیز وجود دارد كه تعادل عصبی‌تان را از دست بدهید. شاید وقتی همسرتان از شغل شما، آشپزی، طرز تربیت فرزند یا روش عشق‌ورزی‌تان انتقاد ‌كند، به‌راستی احساس كنید حالت دفاعی دارید. شاید وقتی نوجوانتان به شما بی‌اعتنایی ‌كند یا احترام نگذارد، یا همكارانتان در محل كار بی‌كفایت هستند و با شما مشاركت نمی‌كنند، از كوره در بروید...